جنس بدنه تابلو برق دارای انواع متنوعی می باشد.کسانی که اقدام به آموزش طراحی تابلو های برق می نمایند، باید بدانند از چه جنس بدنه ای برای تابلو های برق باید استفاده کنند. جنس بدنه تابلو های برق متفاوت هستند و هر کدام کاربرد های خاص خود را دارند. هزینه آموزش طراحی تابلو های برق متغیر است.
این که یک کارآموز در زمینه ی طراحی باید چه ویژگی هایی را آموزش ببینید. می تواند در میزان هزینه تفاوت ایجاد کند. پس پیش از این که اقدام به آموزش طراحی تابلو های برق نمایید، بهتر است با ما همراه باشید تا با انواع جنس بدنه ی این تابلو ها آشنا شویم.
تابلو های برق در اصل محفظه هایی هستند که از تجهیزات الکتریکی و الکترونیک محافظت می کنند. این تابلو ها به شکل های مختلفی تولید می شوند. این که تابلو های برق از نظر ولتاژ، نحوه نصب، محل نصب، نحوه ی دسترسی و از همه مهمتر از نظر جنس بدنه به چند دسته تقسیم می شوند، می تواند به ما در طراحی و ساخت تابلو های برق کمک شایانی نماید.
در این مطلب ما صرفا به معرفی جنس بدنه ی تابلو های برق خواهیم پرداخت.
انواع مختلف جنس بدنه تابلو برق
جنس بدنه تابلو برق به چند دسته تقسیم می شوند. تابلو برق های فلزی، کامپوزیت، پلاستیکی، پلی کربناتی و… . هر یک از این تابلو های ساخته شده کاربرد های مجزایی دارند. در محیط های مختلفی نصب می شوند و ویژگی های متفاوتی با یکدیگر نیز دارند.
جنس بدنه تابلو های برق
جنس بدنه تابلو برق از نوع فلزی:
این تابلوها دارای بدنه ای از جنس فلز هستند. فلزاتی که توسط رنگ الکترواستاتیک، رنگ آمیزی می شوند. برخی از تابلو های برق فلزی نیز توسط ورقه های گالوانیزه ساخته می شوند. معمولا تابلو های برق فلزی را در محیط های بیرونی نصب می کنند.
زیرا این تابلو ها به دلیل داشتن ورقه های استیل ضد زنگ، برای محیط های مرطوب و محیط های اسیدی مناسب هستند. تابلو های برق فلزی یک مزیت عالی دارند. آن هم شکل پذیری فلز است. با همین خاصیت می توان تابلو های فلزی را در ابعاد مختلفی تولید نمود.
از طرف دیگر تابلو های فلزی از هزینه ی مناسبی برخوردار هستند. اما با تمام این مزایا، تابلو های فلزی معایبی نیز دارند. مثلا استفاده از تابلو های فلزی به دلیل رسانا بودن فلز، خطر برق گرفتگی را افزایش میدهد.
یا این که استفاده از این تابلو در محیط های مرطوب، معمولا بعد از 10 سال نیاز به تعویض پیدا می کنند. هیچ فلزی نمی تواند بیش از این مدت در برابر رطوبت دوام آورده و از بین نرود. تابلو های برق فلزی در مواقع آتش سوزی نیز چندان امنیت ندارند.
زیرا اگر در نزدیکی این تابلو ها اتش سوزی رخ دهد، فلز به سرعت به حرارت بالا می رسد و تمام تجهیزات داخل خود را از بین می برد.
جنس بدنه تابلو برق از نوع کامپوزیت:
یکی از جدیدترین نمونه های تابلو های برق، تابلو های کامپوزیت هستند. جنس بدنه تابلو برق کامپوزیت بسیار بادوام، ایمن و مستحکم هستند. این بدنه ها از ترکیب الیاف شیشه و رزین ترموست ساخته می شوند. معمولا این تابلوهای برق در ابعاد استاندارد کشور آلمان ساخته می شوند.
مزایای تابلو های برق کامپوزیت بسیار است. می توانیم از این مزایا به ضد اشعه UV بودن، استحکام بالا، ضد حریق بودن، ضد زنگ زدگی و خوردگی، با طول عمر بالا و عایق الکتریسیته بودن اشاره نماییم.
از این رو این جنس تابلوهای برق می تواند جایگزین مناسبی به جای تابلو های برق فلزی باشد. علاوه بر آن هزینه ی کمتری نیز در بر خواهد داشت. طول عمر تابلو های برق کامپوزیت بیش از 30 سال می باشد. پس برای استفاده در محیط های بیرون نیز مناسب هستند.
جنس بدنه تابلو های برق کامپوزیت
تابلو های برق با بدنه ای از پلی کربنات:
نوع دیگری از تابلو های برق هستند که از ترکیب رزین های ترموپلاستیک و الیاف کربن تولید می شوند. این تابلو ها را به هیچ عنوان نمی توان در محیط های بیرونی مورد استفاده قرار داد. زیرا تابلوهای برق پلی کربنات در برابر اشعه خورشید، دچار شکنندگی می شوند.
از طرف دیگر این تابلو های برق در برابر آتش سوزی و حریق مقاوم نیستند. به همین دلیل بهتر است از آنها برای محیط های داخلی استفاده شود.
با این تفاسیر اگر به دنبال صرف هزینه آموزش طراحی تابلو برق هستید. بهتر است آموزش ساخت و نصب تابلو های برقی با جنس بدنه ی کامپوزیت را آموزش ببیند.
تابلو برق به جعبه های خاصی گفته می شود که از جنس فلز یا غیر فلز ساخته شده اند. این تابلو ها معمولا از قسمت بیرونی و درونی تشکیل شده اند. از تابلوهای برق برای نصب وسایل الکتریکی استفاده می شود. این تابلو ها از جلو دسترسی دارند و برخی از آنها سلولی هستند.
دوره های آموزش طراحی تابلو های برقرا میتوانید در سازمان فنی و حرفه ای بگذرانید. پس از آن در آزمون های فنی و حرفه ای شرکت نموده و مدرک دریافت نمایید. برخی از تابلو های برق دارای محفظه ای بسته هستند. نمی توان این تابلو های برق را به صورت دستی تنظیم و یا تغییر داد.
این تابلوهای برق به تابلوهای اصلی، نیمه اصلی و فرعی تقسیم بندی می شوند. هر یک از این تابلو های برق در محیط های مختلفی نصب می شوند. کاربرد های متفاوتی با یکدیگر دارند و بیشتر در موتور خانه ها، واحد های صنعتی، واحد های مسکونی و… استفاده می شوند.
معمولا از تابلو برق ها به منظور جلوگیری از وارد شدن شک های الکتریکی به کاربران و افراد استفاده می شود. این تابلوها از تمام تجهیزات الکتریکی که درون آنها نصب شده اند، در برابر باران، باد، طوفان و… محافظت می کنند.
اولین کارخانه تابلوهای برق در ایران
اگر بخواهید ساخت تابلو های برق را از نظر تاریخی مورد بررسی قرار دهیم، باید بگوییم پس از سفر ناصرالدین شاه به فرنگ در سال 1264 اولین لامپ ها در کاخ های گلستان مورد استفاده قرار گرفتند. این مولد ها در تهران نصب شده بودند اما از آنجایی که مردم تهران با انها اشنایی نداشتند چندان مورد استفاده قرار نمی دادند.
پس از آن در سال 1379 به دستور مظفرالدین شاه بارگاه امام هشتم را با تولید برق 110 ولت، مزین نمودند. به همین ترتیب استفاده از تابلوهای برق رونق یافته و امروزه در انواع مختلفی تولید می شوند.
وظایف تابلو برق در مراکز مختلف
تابلو های برق معمولا برای موارد خاصی استفاده می شوند. به طور کلی می توانیم وظایف تابلو های برق را در سه دسته توضیح دهیم. تابلو برق ها برای تغذیه مصرف کننده ها و توزیع برق مناسب تر، برای ایمنی کاربران و حفاظت از مصرف کننده ها، و برای بهینه سازی تجهیزات به کار می روند.
استفاده از تابلوهای برق خازنی که در اماکن عمومی مورد استفاده قرار می گیرند، باعث بهینه نمودن برق می گردد. استفاده از تابلوهای برق های توزیع برای کاهش عمل برق و تبدیل آن به سه فاز، برای استفاده در منزل می باشد.
مورد سوم از وظایف تابلو های برق، کنترل دستی یا اتوماتیک در مراکز صنعتی می باشد. این تابلو ها کمک می کنند تا برای قطع و وصل نمودن برق بدون استفاده از کنتاکتور، از کلید های سلکتوری استفاده شود.
تابلو برق صنعتی
پرکاربرد ترین دسته تابلو برق
معمولا پرکاربرد ترین دسته های تابلوهای برق در واحد های مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلو های برق در اندازه های کوچکی تولید می شوند. برای تامین برق واحد مسکونی استفاده می شوند. تابلو های دیگری نیز بعد از تابلو های مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند، که می توانیم در زمره ی پرکاربرد ترین تابلوهای برق ها به شمار آوریم.
تابلو های برق صنعتی، تابلو های برق خازنی، تابلو های کنترل برق صنعتی و… هر یکی از این تابلو ها در مکان خاصی نصب می شوند. کاربردی این برق ها بسته به محیطی که در آن نصب می شوند، مختلف است. اما در کل کار تابلو برق ها کنترل درست انتقال برق می باشد.
دسته بندی های مختلف انواع تابلو های برق صنعتی
تابلو های برق صنعتی معمولا در مراکز صنعتی استفاده می شوند. به همین دلیل این تابلو ها باید دارای ویژگی های خاص تری نسبت به دیگر تابلو ها باشند. به همین دلیل می توانیم تابلو ها را در دسته بندیهای مختلف، تقسیم نماییم.
انواع تابلو برق از نظر طراحی و محفظه: تابلو برق های Metal Enclosed، تابلو های کشویی (Withdraw Able)، تابلو برق های (Rack) و…
انواع تابلو ها از لحاظ محل نصب: داخلی (Indoor)، فضای باز (Outdoor)
انواع تابلو برق صنعتی از لحاظ نحوه نصب: ایستاده و دیواری
انواع تابلو های برق از لحاظ سطح ولتاژ: تابلوهای فشار ضعیف(low voltage-LV)، تابلوهای فشار متوسط (main voltage-MV)، و … می باشند.
همه ی این تابلوهای برق صنعتی در مراکز صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. تابلو های برق صنعتی به دلیل استفاده ی بیشتر، تنوع بالاتری نیز دارند.
تابلو برق صنعتی فشار ضعیف نخستین و مهم ترین مرحله برای طراحی و اجرای هر پروژه در حوزه برق صنعتی می باشد تاکنون به تابلو برق های منزل خود دقت کرده اید؟ این که تابلو ها دارای چه تجهیزاتی هستند وچه شکل ظاهری دارند؟تابلو برق ها محفظه های فلزی و غیر فلزی هستند، که به منظور محافظت از تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرند. تابلو های برق از نظر ولتاژ به سه دسته ی تابلو برق فشار ضعیف LV، تابلو برق فشار متوسط MV، و تابلو برق فشار قوی HV تقسیم می شوند. معمولا تابلو برق صنعتی فشار ضعیف در ابعادی وسیع تر از تابلو برق های خانگی ساخته می شوند. این تابلو ها تجهیزات متعددی دارند که در این مطلب به آنها خواهیم پرداخت.
اگر بخواهیم تابلو ها را به چیزی شبیه کنیم، می توانیم بگوییم این تابلو ها همچون قفسه هایی هستند که درونشان شهری متفاوت شکل گرفته است. شهری با هزاران رنگ و تنوع بسیار. هر یک از تجهیزاتی که درون این تابلو ها به کار می رود، همچون عضوی ویژه در یک جامعه مشغول به کار هستند.
هر یک از این تابلو برق ها تجهیزاتی را در خود جای می دهند. تجهیزاتی که تابلو های فشار قوی در خود جای میدهند، مسلما با تجهیزاتی که تابلو های فشار ضعیف در خود جای می دهند متفاوت هستند.
ولتاژ تابلو های برق فشار ضعیف تا 1000 ولت می باشد، ولتاژ تابلو های فشار متوسط از 1000 ولت تا 63000 ولت می باشد. در انتها تابلو های فشار قوی از 63000 ولت تا 400000 ولت می باشد.
از تابلو های برق معمولا در ایستگاه های مبدل، ایستگاه های برق، پالایشگاه ها، ساختمان های تجاری،کارخانه ها و … استفاده می شوند. اگر قصد دارد در زمینه ی تولید تابلو های برق شروع به فعالیت نمایید، باید دوره آموزش طراحی تابلو برق را بگذرانید.
این دوره ها از طرف سازمان فنی و حرفه ای برای کارآموزان برگزار می گردد. پس از گذراندن دوره آموزش طراحی تابلو برق می توانید اقدام به دریافت مدرک نمایید.
اگر بخواهیم تابلو ها را به چیزی شبیه کنیم، می توانیم بگوییم این تابلو ها همچون قفسه هایی هستند که درونشان شهری متفاوت شکل گرفته است. شهری با هزاران رنگ و تنوع بسیار. هر یک از تجهیزاتی که درون این تابلو ها به کار می رود، همچون عضوی ویژه در یک جامعه مشغول به کار هستند.
تجهیزات تابلو برق فشار ضعیف LV
نکته ی جالب توجه این است که تمام تجهیزات تابلو های برق از نظر فعالیتی به یکی دیگر وابسته می باشند. مثلا اگر در یک تابلو برق کابل وجود نداشته باشد، یا تابلویی بدون محافظ کنتاکتور ساخته شده باشد، بدون شک این تابلو دچار مشکل خواهد شد و به درستی فعالیت نخواهد داشت.
انواع تابلو برق صنعتی فشار ضعیف و ویژگی های آنها
تابلو برق صنعتی فشار ضعیف در انواع متعددی ساخته می شوند. اگر بخواهیم این تابلو برق ها را از نظر ساختمانی دسته بندی نماییم باید بگوییم، به تابلو های ایستاده، تابلو های میزی، تابلو های رک و تابلو های دیواری تقسیم می شوند.
درست است که همه ی این تابلو ها، تابلو های برقی می باشند. اما دلیل بر این نیست که کارکرد و تجهیزات آنها نیز یکی باشد. هر یک از این تابلو های برق دارای کاربرد و ساختمانی متفاوت می باشند.
مثلا تابلو های ایستاده جزو تابلو هایی به شمار می روند که از جلو به راحتی می توان به آنها دسترسی داشت. معمولا بر روی دیوار ها نصب می شوند تا در دسترس باشند.
تابلو برق صنعتی
انواع تجهیزات مورد استفاده در تابلو های برق
تجهیزاتی که در تابلو های برق فشار ضعیف به کار میروند عبارتند از انواع کنتاکتور ها، ترانس ها، کلید های نشتی جریان، بی متال سه فاز و تکفاز، کلید اتوماتیک mcb و mccb، کلید mpcb، انواع فیوزها، کلید فیوز، انواع کلید گردان، کلید ولت متر، ریل، شینه یا باسبار، ترمینال، گلند، شینه نول، مقره، لامپ سیگنال و وایرشو و کابلشو.
تک تک این تجهیزاتی که در تابلو های برق به کار می روند، کاربرد خاصی دارند. این که شخصی بخواهد اقدام به ساخت تابلوهای برق نماید ابتدا باید تجهیزات تابلو برق را بشناسد. این که هر یک از این تجهیزات چه ویژگی دارند و دارای چه کاربردی خواهند بود.
انواع فیوز ها در تابلو برق: می توانیم به صراحت بیان کنیم که فیوز ها یکی از مهمترین تجهیزات تابلو برق ها به شمار می روند. فیوز ها معمولا زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که جریان برق بیش از حد مجاز باشد، در این حال جریان مدار را قطع می کنند. فیوز ها در اصل رشته سیم هایی هستند که وقتی با اضافه بار مواجه می شوند، می شکنند یا ذوب می شوند. استفاده از این تجهیزات در تمام تابلو های برق ضروری است.
کلید اتوماتیک MCB: این کلید ها نیز همچون فیوزها زمانی که شبکه با بار اضافه روبرو می شود، اقدام به قطع برق می نماید. اما نکته ی تمایز کلید های ام سی بی با فیوز ها در حساسیت بالای این کلید ها نسبت به فیوز ها می باشد. از طرفی استفاده از کلید های ام سی بی نسبت به فیوز ها قابل اعتماد تر بوده عملکردی حرارتی یا مغناطیسی – حرارتی دارند.
کنتاکتور: کنتاکتور به نوعی عامل قطعی و اتصال مدار فرمان، از راه دور است. اما وظیفه ی کنتاکتور چه می باشد؟ کنتاکتور وظیفه دارد تا تمام دستگاه های تک فاز و سه فازه و وسایل برقی موجود در صنعت را توسط کنتاکتور قطع و وصل نماید.
کنترل فاز سه فاز دیجیتال: یکی دیگر از تجهیزات حفاظتی در تابلو برق صنعتی فشار ضعیف کنترل فاز سه فاز دیجیتال می باشد. این کنترل فاز ها حفاظت از الکتروموتور ها را بر عهده دارند.
بی متال های تکفاز و سه فاز: یکی دیگر از تجهیزات مورد استفاده در تابلو های برق فشار ضعیف، بی متال ها هستند. این تجهیزات در تابلو های برق، به عنوان یک سیستم حفاظتی برای موتور های سه فاز در برابر بار اضافی که ولتاژ کمی دارند عمل می کنند. بی متال ها معمولا از دو فلز که جنس های مختلفی دارند تشکیل می شوند.
زمانی که در مدار گرمای زیادی رخ دهد، یکی از فلز ها بیشتر از دیگری خم شده و منجر به قطع جریان برق در تابلو های برق می گردد.
کلید های MPCB:این کلید ها را می توانیم نوع خاصی از قطعه های الکترونیکی به شمار آوریم. این کلید ها در دو نوع حفاظت در برابر خطا ( مغناطیسی) و حفاظت در برابر اضافه بار( الکترونیکی) مورد استفاده قرار می گیرند. این کلید ها در هر تابلو ی برق نقشی متفاوت دارند. به نوعی منبع الکتریسیته ایمنی برای موتور نیز فراهم می کنند. برخی از این منبع ها را می توانیم حفاظت در برابر اضافه بار، نمایش هشدار خطا، اتصال خودکار مجددا، حفاظت در برابر عدم تعادل فاز ها و یا افت فاز ها و… بیان نماییم.
تابلو برق فشار ضعیف LV
شستی دوبل: شستی ها یک از تجهیزاتی می باشند که در تابلوهای برق جهت راه اندازی و قطع کردن موتور استفاده می شوند. حال اگر شستی موجود در تابلو برق دوبل باشه، هر دو عمل اتصال و قطعی را انجام می دهد.
لیمیت سوئیچ: لیمیت سوئیچ ها که در تابلو های برق نصب می شوند، به نوعی یک قفل ایمنی هستند که برای کنترل سیستم دستگاه مورد استفاده قرار می کنند.
میکرو سوییچ: میکروسوئیچ ها در واقع ساده ترین عضو در میان تجهیزات تابلو های برق می باشد. این وسیله برای قطع و وصل کردن جریان برق در مدارهای الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد.
تایمرها و تایم سوییچ ها: تایمر ها یا تایم سوئیچ ها که در تابلو های صنعتی به کار می روند، وظیفه کنترل مدار را بر عهده دارند. یا به نوعی می توانیم بگوییم زمان را میان دو عملکرد مدارهای فرمان تنظیم می کنند.
ساعت فرمان هفتگی: این ساعت ها به نوعی خاموش روشن کن های ساعتی هستند که بر روی تابلو های برق نصب می شوند. با استفاده از این ساعت ها می توان سیستم را برای یک دوره ی روزانه یا هفتگی کنترل نمود.
تایمر استارت مجدد: این تایمر ها زمانی که سیستم برق قطع و مجددا وصل می شود، برای محافظت و ایمنی دستگاه به کار می روند.
محافظ ولتاژ: زمانی که ولتاژ برق بیش از حد باشد. محافظ های ولتاژ الکتریسیته ی اضافی را منحرف نموده و توسط سیم اتصال به زمین باز می گردانند.
کنترل بار: این دستگاه ها که بر روی تابلو های برق نصب می شوند، وطیفه دارند اضافه بار موجود در موتور های الکتریکی را از جریان مدار قطع کنند. به نوعی جایگزینی مناسب برای بی متال ها می باشند.
فلوتر الکترونیکی: فلوتر های الکترونیکی وظیفه دارند تا از موتور در برابر خشک کار کردن محافظت نموده، و سطح مایع را در موتور ها کنترل نمایند.
ترموستات چیست: ترموستات ها معمولا جزء تجهیزات کوچکی به شمار می روند که دمای حرارتی دستگاه را با دمای عملکردی آن در یک راستا قرار می دهند.
سنسور چیست: سنسورها در اصل حسگرهایی می باشند که در تابلو های برق صنعتی نصب شده و کمیت های فیزیکی را به کمیت های الکتریکی تبدیل می کنند. کمیت هایی همچون حرارت، رطوبت، فشار و… .
انواع سنسور: سنسورها در اصل به دودسته تماسی و غیر تماسی تقسیم می شوند. اما سنسورهایی که در تابلو های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند بسیار متنوع می باشند. از جمله سنسورهای خازنی، سنسورهای نوری، سنسورهای القایی و… .
شمارنده دیجیتال چیست: کانتر یا شمارنده ی دیجیتال که در تابلو برق صنعتی نصب می شوند، وظیفه دارند تا تعداد دفعاتی که دستگاه یک فرایندی را انجام می دهد، نمایش داده و ذخیره کنند.
علاوه بر موارد یاد شده در تابلو برق فشار ضعیف تجهیزات دیگری نیز مورد استفاده قرار می گیرند. همه ی این تجهیزات در تابلو های برق مهم هستند. از طرفی نیز کاربرد های مختلفی دارند.
دسته بندی تابلو های برق بر اساس نوع عملکرد آن ها متفاوت می باشد و این تابلو ها هر کدام با یک کاربرد در مکان مورد نظر نصب و مورد استفاده قرار می گیرندتابلو برق صنعتی یکی از مهمترین عناصر در ساخت واحد های مسکونی و صنعتی به شمار می رود. شما با استفاده از این محفظه های بسته می توانید، تجهیزات الکترونیکی، تجهیزات برق صنعتی، تجهیزات اتوماسیون و… را در ساختمان ها بدون هیچ نگرانی نصب نمایید.
هر یک از تابلو های برق وظایف متعددی را بر عهده دارند. از جمله ی این وظایف می توانیم به اصلاح ضریب توان، کنترل دستی یا اتوماتیک یک فرآیند صنعتی، و توزیع برق بین تجهیزات اشاره نماییم.
دسته بندی تابلو های برق :
معمولا دسته بندی تابلو های برق بر حسب عملکرد آن ها می باشد.
1. تابلو های حفاظت و کنترل که برای کنترل موتور های AC و DC مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلوها معمولا شامل مدارهای اندازه گیری موتور، مدارهای فرمان کنتاکتوری، درایوها و… می شوند.
2. تابلوهای یک پروسه صنعتی که معمولا شامل PLC ها می شوند.
3. تابلوهای اصلاح ضریب قدرت، که به تابلوهای بانک خازنی نیز شهرت دارند.
4. تابلو های توزیع برق، این دسته از تابلوها به توزیع برق بین تجهیزات صنعتی می پردازند.
معمولا تابلو برق صنعتی به دسته های دیگری نیز تقسیم می شوند که به صورت محدود به انها اشاره می کنیم.
تابلوهای ایستاده، تابلوهای داخلی، تابلوهای خارجی، تابلوهای دیواری، تابلوهای متال، تابلوهای کشویی و… . شما برای آموزش طراحی تابلو برق فنی و حرفه ای، باید در دوره های آموزشی این سازمان شرکت نمایید. به راحتی می توانید پس از قبولی در آزمون های فنی و حرفه ای مدرک طراحی تابلو برق را دریافت نمایید.
دسته بندی تابلو های برق
یکی از دسته بندی تابلو های برق ، تابلو کنترل یک پروسه صنعتی
این تابلوها به عنوان سیستم های کنترل قلب تپنده ی ماشین های صنعتی شناخته می شوند. با استفاده از این تابلو ها می توانید به امکانات کنترلی و نظارتی بیشتر دست یابید. علاوه بر آن امکان تغییر برنامه را نیز بدست می آورید. تابلو کنترل یک پروسه صنعتی به شما کمک می کند تا به راحتی در سیستم عیب یابی نمایید.
تابلو های توزیع برق صنعتی
تابلو های توزیع برق صنعتی معمولا در محیط های کارخانه ای، مصارف عمومی، تامین برق ماشین آلات، فرودگاه ها، بیمارستان ها و… مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلو برق صنعتی به صورت ایستاده، بارانی و دیواری تولید می شوند. باید بگوییم در واقع این تابلو های برق به عنوان یک منبع تغذیه، با حفاظت بالا نسبت به دیگر تابلو ها در مراکز مهم و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند.
تابلو های اصلاح ضریب قدرت
تابلوهای اصلاح ضریب قدرت که به عنوان تابلوهای بانک خازنی نیز شناخته می شوند. باعث کاهش توان راکتیو در سیستم شده، و کاهش تلفات سیستم و افزایش راندمان را به دنبال دارند. علاوه بر آن استفاده از این تابلو های برق صنعت کمک می کند تا مصرف برق به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
سیستم های بانک خازنی به یک رگولاتور مجهز هستند. که باعث می شود ضریب قدرت به میزان قابل توجهی کنترل یابد. این رگولاتور ها شکل موج ولتاژ و جریان و اختلاف زمانی را اندازه گیری می کنند. پس از تعیین خازن مورد نیاز سیستم برق صنعتی، وارد شبکه می شود و برق صنعتی را کنترل می نماید.
تابلو برق صنعتی دیواری
تابلو های حفاظت و کنترل
از دیگر دسته بندی تابلو های برق که در مراکز مهم مورد استفاده قرار می گیرند، تابلو های حفاظت و کنترل هستند. این تابلو ها معمولا به منظور راه اندازی و کنترل خطوط در مترو ها و کارخانه های بزرگ استفاده می شوند.
تابلو های حفاظتی و کنترلی معمولا پارامتر های ولتاژ، جریان برق، توان و… را اندازه گیری و ثبت می کنند. در برخی موارد نیز اگر خطایی در جریان برق رخ دهد توسط این تابلو ها نمایش داده می شوند. تابلو های حفاظت و کنترل برای باز و بسته کردن کلید ها از روی درب تابلو یا از راه دور نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
رگولاتور خازنی مغز متفکری است که در بانک های خازنی وجود دارد. این مغز متفکر همچون مغز انسان عمل کرده و توانایی تصمیم گیری و مدیریت بالایی دارد. این مغز متفکر ساختاری الکترونیکی و میکروپروسسوری دارد. از این رو تمام دستورات در زمینه ی فرمان قطع و یا وصل پله های خازنی، بر عهده ی این رگولاتور ها می باشد.
رگولاتور ها عموما برای ارسال دستور قطع و وصل به کنتاکتور ها نیاز دارند. پس یک بانک خازنی برای این که سیستم نرمال و متعادلی داشته باشد، نیاز به رگولاتور و کنتاکتور دارد. می توانیم هر دوی این موارد را جزو تجهیزات مهم و حیاتی در تابلو های برق بانک خازنی به شمار آوریم.
نکته ی دیگری که می توانیم در مورد رگولاتور ها بیان نماییم، حفاظت از بانک خازنی است. این وظیفه ی خطیر نیز برعهده رگولاتور ها می باشد. البته این که شما از چه مدلی برای پروژه خود انتخاب می کنید، این عملیات حفاظتی متفاوت خواهد بود.
رگولاتور ها در انواع مختلفی موجود هستند. هریک از این رگولاتور های خازنی به منظور خاصی و در تابلو های برق بانک خازنی خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. همیشه به یاد داشته باشید بهترین و بهینه ترین تجهیزات را برای بانک خازنی خود انتخاب نمایید.
انواع رگولاتور خازنی و ویژگی آنها
زمانی که اقدام به آموزش تابلو برق صنعتی فنی و حرفه ای می نمایید، باید بدانید چه تجهیزاتی در تابلو های برق به کار می روند. این که بانک های خازنی از چه رگولاتوری بهره مند می شوند، یا این که آیا این رگولاتور ها در بانک های خازنی جزو تجهیزات مهم به شمار می روند یا خیر؟، همه را باید پیش از آموزش در آموزشگاه طراحی تابلو برق صنعتی فرا گرفته باشید.
ما در این مطلب قصد داریم انواع رگولاتور های خازنی را به شما معرفی نماییم. ویژگی و مشخصات آنها را نیز بیان کنیم.
می توانیم با جرات بگوییم که رگولاتور ها در بانک خازنی از جمله قدیمی ترین، مبهم ترین و اساسی ترین اجزاء تابلوهای برق به شمار می روند. از این رو باید در مورد انواع این رگولاتور ها اطلاعات کافی داشته باشیم.
رگولاتور خازنی
رگولاتورهای Super PFR 06/PFR 12:
این رگولاتور ها را می توانیم از جمله جدید ترین رگولاتور ها به شمار آوریم. طراحی این تجهیزات بسیار منحصر به فرد بوده و دارای رابط کاربری موثر و آسان هستند. با استفاده از این سیستم ها می توان به درستی و با دقت وضعیت سیستم های هارمونیک را بررسی نمود.
پس از آن در یک اقدامی دقیق اقدام به قطع و یا وصل پله های خازنی نمود. این نمونه از رگولاتور ها دارای ویژگی های خاصی هستند. می توانیم به ویژگی هایی از قبیل: داشتن تنظیمات دستی و اتوماتیک، دارای خروجی آلارم، مجهز به سیستم FCP، مجهز به اندازه گیری دما، مدیریت و تنظیمات کاملا دیجیتالی و… اشاره نماییم.
رگولاتور ها اصولا محاسبه کننده و نمایشگر نیز هستند. زیرا این دسته از رگولاتور ها به نمایش تعداد پله های خازنی متصل شده، پارامترها و… می پردازند. از طرف دیگر مقدار کسینوس فی را با مقادیر موثر جریان و ولتاژ محاسبه می کنند.
از جمله مشخصات فنی این رگولاتورهای Super PFR 06/PFR 12، می توانیم به ولتاژ تغذیه برابر با 400 ولت، درجه حفاظتی 40 IP و خروجی relays, max. 250 V, 10 A, AC1 اشاره نماییم.
رگولاتور خازنی LOVATO:
یکی دیگر از انواع رگولاتور های خازنی، Lovato می باشد. این رگولاتور ها اصولا برای اصلاح ضریب قدرت در مدار های الکتریکی خازن مورد استفاده قرار می گیرند. از طرفی دیگر می توان با استفاده از این رگولاتور های خازنی، مقدار خازن را از شبکه تجهیز الکتریکی تعیین نمود.
این رگولاتور ها دارای ویژگی های خاص و متفاوتی نسبت به رگولاتور های دیگر می باشند. دارای نمایشگر سه رقمی بوده و اعداد را نشان می دهند. قابلیت کنترل کنندگی ضریب توان میکروپروسسوری را دارند. دو رله ای می باشند و قابل برنامه ریزی هستند.
علاوه بر این، رگولاتور های خازنی Lovato، دارای پورت سریالی بوده و می توان این سیستم ها را از طریق کامپیوتر تنظیم و تست اتوماتیک نمود.
همیشه به خاطر داشته باشید زمانی که اقدام به تنظیم رگولاتور های بانک خازنی می کنید، باید برخی نکات را رعایت نمایید. این که ولتاژی که توسط سازنده ی رگولاتور برای آن در نظر گرفته شده است، باید با ولتاژ شبکه یکسان باشد.
دیگر این که ترانسفورمر های جریان برق که به منظور تغذیه رگولاتور مورد استفاده قرار می گیرند، باید در ورودی اصلی برق قرار گیرند. به این طریق می توانند هم جریان خازن و هم جریان بار را اندازه گیری نمایند.
رله های هوشمند معمولا همچون کلید های الکتریکی بر سر راه سیم فاز ها واقع می شوند. این رله های باعث خاموش و روشن شدن وسیله های الکتریکی می شوند. رله ها کاربرد های متفاوتی دارند. از این رو می توان برای حفاظت، کنترل کننده ای موثر، کنترلر خاص و.. استفاده نمود.
عموما رله های حفاظتی برای استفاده در تابلو برق مطرح می گردند. رله ها قادرند در کمترین زمان ممکن و به سریعترین شکل، اقدام به قطع و وصل مدار نمایند. امروزه رله های مختلفی در بازار وجود دارد. رله های حرارتی رله های مغناطیسی، رله های مکانیکی، رله های الکترومکانیکی، رله های الکترو مغناطیسی، و رله های الکترواستاتیکی.
رله های هوشمند
مزیت های مختلف رله های هوشمند
همه ی رله ها دارای مزایای مختلفی هستند. اولین مزیت رله، ایزوله سازی است. ایزوله بودن رله جزو موارد حفاظتی رله ها می باشد. این مزیت رله قسمت های سالم را از قسمت معیوب مدار جدا می نماید.
مزیت دیگر رله ها کنترل مدار توان بالا است. زمانی که شما از یک رله ی هوشمند چند ولتی استفاده می کنید، قادر خواهید بود یک مدار چند صد ولتی را نیز کنترل نمایید. می توانیم این مزیت را به عنوان یکی از مزایای عالی در رله ها به شمار آوریم.
مزیت دیگری که انواع رله ها دارای آن هستند، صرفه اقتصادی آنهاست. ما می توانیم به صراحت رله ها را به عنوان گزینه ای اقتصادی برای سیستم مداری به شمار آوریم.
مشکلات استفاده از رله ها
همه ی ما می دانیم رله ها علاوه بر این که دارای مزیت های عالی هستند، مشکلات متعددی نیز دارند. برخی از این مشکلات را می توانیم چنین بیان نماییم.
تخلیه سلفی: یکی از بزرگترین مشکلات رله هوشمند ها دارای آن هستند، تخلیه شارژ سلفی است. البته این مشکل در دستگاه هایی که خود دارای سلف هستند نیز رخ می دهد. می توانیم سلف را به عنوان یک عنصر ذخیره ساز انرژی معرفی کنیم.
این سلف هر زمان به مدار متصل می شود، شارژ شده و پس از جدا شدن از مدار شروع به تخلیه انرژی خود می کند. به معنای دیگر می توانیم بگوییم که سلف در مسیری که هیچ گونه جریانی نباید باشد، ایجاد جریان می کند.
عدم کاربرد در توان های خیلی پایین: همانطور که می دانیم رله ها برای این که همچون کلید عمل کنند، نیاز به ولتاژ دارند. پس اگر در مداری ولتاژ پایین باشد، عملا استفاده از این وله ها بی فایده است. بهتر است در این مدارها از ترانزیستور ها استفاده شود.
کند کاری: یکی دیگر از مشکلات بزر رله ها کند کار کردن آنها می باشد. این مشکل زمانی به وجود می آید که رله ها در وضعیت مکانیکی پاسخ مناسبی به فرکانس های بالا نمی دهند. این مدل رله ها ارزان هستند و حتی در حفاظت نیز چندان کارایی مناسبی ندارند.
رله های هوشمند حفاظتی
انواع رله های موجود در بازار
زمانی که به آموزشگاه طراحی تابلو برق مراجعه می کنید، برای شما انواع رله های هوشمند را به نمایش می گذارند. باید ابتدا درمورد این رله ها اطلاعات کافی داشته باشید. ما در این جا برای شما چند نمونه از رله ها را معرفی می کنیم.
این رله ها برای کنترل روشنایی، مدارهای جریان بالا یا پرده برقی مورد استفاده قرار می گیرند. این رله ها اصولا برای کنترل دستی روشنایی یا تعریف سناریو ها از طریق pc عمل می کنند. اگر این رله ها به صورت هوشمند اقدام به عمل نکردند، می توان به صورت دستی با دکمه های شبکه باس آنها را روشن یا خاموش نمود.
رله ۴ کانال ۱۰ آمپر ( Relay Module 4 Channels 10 Amps ):
این رله های نیز برای کنترل روشنایی مورد استفاده قرار می گیرند. البته برای کانال هایی با 10 آمپر. همچون رله های 8 کانال، به صورت دستی قابل روشن و خاموش شدن هستند.
پنل ادیشن ۳ رله ۵ آمپر ( Panel Addition 3 Relay 5 Amps ):
رله هایی برای کنترل روشنایی با سرعت کم، متوسط و زیاد می باشند. این رله ها برای سیستم های گرمایشی و سرمایشی مورد استفاده قرار می گیرند. به صراحت می توانیم بگوییم در این رله ها، حداکثر 3 آمپر پشتیبانی می شود.
اتصال ستاره و مثلث در بیشتر مواقع برای کاهش جریان راه اندازی موتور سه فاز مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این نوع اتصال از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا در صورت زیاد بودن جریان موتور ممکن است دچار آسیب و صدمه جدی شود. در واقع راه اندازی موتورهای بزرگ به شکل مستقیم به نوعی اختلال ولتاژ بر روی شبکه برق را به دنبال خواهد داشت. از اینرو بهترین گزینه برای محدود کردن موج جریان راه اندازی استفاده از اتصال ستاره و مثلث می باشد.
آشنایی با روش اتصال ستاره و مثلث
یکی از آموزش هایی که به کارآموزان در دوره های آموزش طراحی تابلو برق فنی و حرفه ای داده می شود بررسی و شناخت روش اتصال ستاره می باشد. از اینرو طبق نکات آموزشی در دوره تابلو برق صنعتی ولتاژ خط در اتصال ستاره از ولتاژ دو سر هر سیم پیچ بیشتراست. لازم به ذکر است که از اتصال ستاره جهت استارت موتور اول استفاده می شود. در واقع جریانی که موتور در زمان راه اندازی می کشد بیشتر از زمانی است که موتور در حالت ستاره تحمل می کند.
آشنایی با روش اتصال ستاره و اتصال مثلث
لازم به ذکر است که بین این دو اتصال تفاوت هایی وجود دارد. در اتصال ستاره جریان مصرفی کمتر بوده و به تبع آن قدرت موتور نیز کم می باشد. همچنین در حالت مثلث مقدار قدرت موتور و جریان بیشتر از اتصال ستاره است. از اینرو طبق نکاتی که در بهترین آموزشگاه تابلو برق صنعتی در تهران به کارآموزان آموزش داده می شود ابتدا باید موتور رو به صورت ستاره راه اندازی کرد و سپس بعد از راه اندازی موتور اتصال جریان را به حالت مثلث تبدیل نمود. زیرا این کار دارای تاثیر بسیار چشمگیری در کاهش مصرف موتور می باشد.
دلیل استفاده از نوع اتصال ها
یکی از نکاتی که در بهترین آموزشگاه تابلو برق صنعتی به دانش آموختگان و کارآموزان آموزش داده می شود دلیل استفاده از اتصال ستاره و اتصال مثلث است. در آموزشگاه آم وزش تابلو برق صنعتی قبل از اینکه کارآموزان با دلیل استفاده از این اتصال آشنا شوند به آنها نحوه عملکرد موتور القایی آموزش داده می شود. بهتر است بدانید که موتور القایی شامل دو قسمت استاتور و روتور می باشد. که در بین این دو قسمت توان ورودی به قسمت استاتور داده می شود. همچنین در مواقعی که موتور القایی به یک منبع تغذیه سه فاز متصل شود استاتور باعث به وجود آمدن یک میدان مغناطیسی دوار خواهد شد. لازم به ذکر است که استاتور عامل چرخش روتور می باشد. در هنگام راه اندازی موتور القایی به دلیل وجود رابطه ترانسفورمری بین روتور و استاتور، جریان استاتور باید بالا باشد به همین دلیل سیم پیچ استاتور در زمان راه اندازی به جریان زیادی نیاز دارد، که همین امر باعث افت ولتاژ شدید در خط خواهد شد.
دلیل استفاده از اتصال ستاره و مثلث
طبق آنچه در دوره آموزش طراحی تابلو برق به کارآموزان آموزش داده می شود بهترین گزینه برای حل این مشکل استفاده از اتصال ستاره و مثلث می باشد. با توجه به اینکه در طراحی انتهای همه سیم پیچ ها آزاد است، از اینرو می توان به صورت ستاره یک انتهای همه سرها را با دقت به هم وصل نمود، و یا اینکه به صورت مثلث انتهای یک سیم پیچ را با ابتدای سیم پیچ دیگر وصل کنید. بهتر است بدانید موقعی که ولتاژ سه فاز را به صورت اتصال ستاره اعمال کنید هر کدام از سیم پیچ ها ولتاژ بسیار کمتری را دریافت خواهند کرد. و این در حالی است که در زمان اعمال ولتاژ سه فازدر ساختار مثلث همان ولتاژ را دریافت خواهیم کرد. بنابراین به جرات می توان گفت که بهترین گزینه برای غلبه بر جریان بالای راه اندازی استفاده از اتصال ستاره و مثلث است.
آشنایی با مزایای راه اندازی موتور با اتصال ستاره و اتصال مثلث
استفاده از این راه انداز در مقایسه با دیگر روش های کاهش ولتاژ از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است زیرا نسبت به انواع دیگر از قیمت ارزان تری برخوردار می باشد. همچنین این نوع راه اندازی دارای عملکردی ساده و ثابت است. این دو اتصال در هنگام راه اندازی به میزان دو برابر جریان نامی موتور از شبکه جریان خواهد کشید. از دیگر مزیت ها و قابلیت های این نوع راه اندازی عملکرد جریان گشتاور خوب آن می باشد.
تابلوهای بانک خازنی تابلوهایی جهت تامین توان غیر مفید برخی از دستگاه ها همچون موتور های الکتریکی می باشند. بهتر است بدانید بانک خازنی به مجموعه ای از خازن های کنار یکدیگر گفته می شود که جهت اصلاح ضریب توان شبکه مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین تابلو بانک خازنی مجموعه ایی است که توسط آن بتوان توان راکتیو را کنترل نمود.
این نوع بانک های خازنی در شبکه توزیع، مراکز صنعتی، شبکه های انتقال انرژی و … بسیار پرکاربرد و قابل استفاده هستند. در واقع تابلوهای بانک خازنی برای جبران توان راکتیو و افزایش ضریب قدرت مورد استفاده کاربران و متقاضیان قرار می گیرد. به همین دلیل با تصحیح ضریب قدرت به نوعی باعث صرفه جوئی در مصرف و کاهش تلفات خواهد شد.
مزایا و دلیل استفاده از تابلوهای بانک خازنی
استفاده از تابلوهای بانک خازنی دارای مزایای بسیاری زیادی می باشد. استفاده از این نوع تابلوها از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است از این رو نصب آن ها در محیط های صنعتی بسیار ضروری و لازم می باشد. با توجه به اینکه در صنعت بیشتر بارها از نوع سلفی مقاومتی می باشند که این خاصیت باعث به وجود آمدن توانی با نام توان راکتیو در شبکه برق می شود. لازم به ذکر است که این خاصیت باعث بروز یکسری مشکلات مانند افزایش مقطع سیم ها و کابل ها، افزایش تلفات و افزایش جریان می شود از این رو بهترین گزینه برای کاهش این مشکلات اضافه کردن خازن به مدار می باشد.
در واقع عناصری که از سیم پیچ تشکیل شده اند از قدرت راکتیو علاوه بر قدرت اکتیو نیز استفاده می کنند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی استفاده از این گونه وسایل همچون سیم پیچ ها، ترانس ها و موتورها به طور چشمگیری در بین صنایع رواج پیدا کرده است. از اینرو با توجه به اینکه در محیط های کاری و منزل استفاده از مصرف کننده هایی مانند آسانسورها، چک های مهتابی، ترانس های لامپ ها و پرژکتور ها، پمپ های آب، انواع موتور ها و … گسترش پیدا کرده است به تبع آن مصرف قدرت راکتیو نیز به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.
بنابراین بهترین راه برای کاهش مصرف قدرت راکتیو و انرژی در این گونه وسایل نصب خازن موازی در مدار می باشد. همچنین استفاده از تابلوهای بانک خازنی باعث کاهش افت ولتاژ خواهد شد. زیرا خازن ها با خنثی کردن جریان پیش فاز عناصر القایی باعث کم شدن جریان مصرفی و در نتیجه کم شدن تلفات در سیم ها و کاهش افت ولتاژ در سیم ها را به دنبال دارد.
مزایا استفاده از تابلوهای بانک خازنی
از دیگر مزایا و خصوصیات بارز استفاده از تابلوهای بانک خازنی کاهش بیش از نیمی از هزینه قبوض برق می باشد. در صورت عدم استفاده از تابلوهای بانک خازنی کنتور راکتیو اداره برق علاوه بر اینکه کنتور اکتیو را به صورت جداگانه حساب می کند هزینه برق را نیز محاسبه خواهد کرد. به جرات می توان گفت در صورتی که از این نوع تابلوها استفاده نکنید هزینه برق مصرفی تقریبا ۲ برابر محاسبه می شود و این از نظر اقتصادی برای کاربران به صرفه نخواهد بود.
در ضمن از دیگر مزیت های تابلوهای بانک خازنی این است که با استفاده از آن ها می توانید به طور چشمگیری ضریب قدرت را بهبود ببخشید. بهتر است بدانید که منظور از ضریب قدرت یک دستگاه الکتریکی مقداری از انرژی راکتیو است که دستگاه از آن استفاده می کند. تابلوهای بانک خازنی دارای قابلیت تنظیم و ثابت نگه داشتن ولتاژ می باشند به همین دلیل از رسیدن خسارت به دستگاه های مورد نظر به طور قابل توجهی جلوگیری می کنند.
آموزش طراحی تابلو برق در تهران
هر متقاضی برای اینکه بتواند به صنعت تابلو برق ورود پیدا کند باید مراحل و مدارک زیر را داشته باشد. قبل از هر چیزی داشتن علاقه در این زمینه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد. همچنین داشتن تحصیلات و یا اطلاعات کافی مربوطه به رشته برق قدرت از دیگر موارد مهم جهت ورود به این صنعت است. از طرفی گذراندن دوره های فنی برق و تابلو سازی، تفکیک و تعیین دقیق نوع تخصص، بروز بودن و مطالعه، گذراندن دوره کارآموزی در شرکت های مرتبط و استخدام در شرکت های مرتبط و کسب تجربه هرچه بیشتر از موارد مهم و ضروری برای ورود به این صنعت به شمار می آیند.
لازم به ذکر است که در کلانشهر تهران مجتمع فنی ومراکز آموزشی مهم و با سابقه زیادی جهت آموزش طراحی تابلو برق و با هدف کارآفرینی و یادگیری مهارت های کوتاه مدت کارآموزان در حال ارائه فعالیت و آموزش به کاربران می باشند. کارآموزان بعد از گذارندن دوره های لازم قادر خواهند بود تمامی مدارهای فرمان و قدرت مربوط به برق را به بهترین شکل راه اندازی کنند و حتی در برخی موارد ممکن است به طراحی تابلو برق بپردازند.
شبیه سازی مدار فرمان و قدرت با استفاده از نرم‌افزار و شبیه‌ساز CADe_SIMU به راحتی امکانپذیر می باشد. بهتر است بدانید که این شبیه ساز برای رسم و شبیه‌سازی مدارهای فرمان و قدرت بسیار مناسب و عالی است. کاربران در این نوع شبیه ساز به راحتی می توانند به تمامی آیکون‌های لازم جهت رسم و طراحی مدارات دسترسی داشته باشند. لازم به ذکر است که این آیکون ها در نوار ابزار آن قرار گرفته اند از اینرو به راحتی قابل دسترس هستند. از قابلیت ها و خصوصیات بارز این نوع نرم افزار می توان به عیب‌یابی مدار،شبیه سازی مدار فرمان و قدرت، حالت مانیتورینگ در زمان شبیه سازی اشاره نمود.
موتور های سه فاز و چپگرد و راستگرد کردن آن ها را می توان با گذراندن و یادگیری دوره های مختلفی همچون دوره آموزش طراحی تابلو برق، دوره آموزش تابلو برق صنعتی و دوره تابلو برق صنعتی به راحتی در بهترین آموزشگاه طراحی تابلو برق آموخت و از آن جهت کاربری های مختلفی استفاده نمود. بهتر است بدانید که تغیر جهت گردش موتور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و استفاده از آن بسیار لازم و ضروری محسوب می شود. یکی از کاربردهای چپگرد و راستگرد کردن موتور های سه فاز استفاده از آن در مدارات قدرت می باشد.
برای ایجاد این تغییر باید جهت گردش نیروی محرکه مغناطیسی را با دقت عوض نمود. زیرا در صورتی که جای فازها دو مرتبه عوض شود جهت گردش محور موتور به هیچ وجه تغییر نمی کند. همچنین از تغییر جهت موتورهای الکتریکی برای وسایل و دستگاه های مختلفی همچون ماشین شارژی، آسانسور، چرخ گوشت و … استفاده می شود.
